Greek (Greece) 
English (UK) 
Στο πλαίσιο της επίσκεψης μελέτης στη Ρουμανία στις 24-25/10/2017 με θέμα «Διασφάλιση ποιότητας της μάθησης σε εργασιακό περιβάλλον», στην οποία η κ. Καφετζοπούλου συμμετείχε ως εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠΕΘ μετά από πρόσκληση του ΕΟΠΠΕΠ, η ίδια μας ενημερώνει για τα ακόλουθα.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης μελέτης στη Ρουμανία στις 24-25/10/2017 με θέμα «Διασφάλιση ποιότητας της μάθησης σε εργασιακό περιβάλλον», στην οποία η κ. Καφετζοπούλου συμμετείχε ως εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ΥΠΠΕΘ μετά από πρόσκληση του ΕΟΠΠΕΠ, η ίδια μας ενημερώνει για τα ακόλουθα:
- Η δράση αφορούσε πρωτοβουλία του Εθνικού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Τεχνικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας της Ρουμανίας, που αποτελεί το εθνικό σημείο αναφοράς για τη διασφάλιση ποιότητας και εκπροσωπεί τη Ρουμανία στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (EQAVET), όπως και ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.) για την Ελλάδα.
- Το Ευρωπαϊκό δίκτυο ΕQAVET είναι μία κοινότητα πρακτικής η οποία ενώνει τα κράτη-μέλη, τους κοινωνικούς εταίρους και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο την προώθηση της ευρωπαϊκής συνεργασίας για την ανάπτυξη και τη βελτίωση της διασφάλισης ποιότητας στην Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση χρησιμοποιώντας το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τη Διασφάλιση της Ποιότητας (E.Q.A.R.F.)», το οποίο δημιουργήθηκε με τη Σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2009.
- Η επίσκεψη μελέτης ήταν ενταγμένη στο πρόγραμμα «Διασφάλιση ποιότητας στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο και εθνικά σημεία αναφοράς (EQAVET-NRP-RO)2017-2019» της Ρουμανίας. Το πρόγραμμα της Ρουμανίας ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις τρεις προτεραιότητες και τους εδικούς στόχους του στρατηγικού σχεδίου EQAVET 2016-2017. Ειδικότερα:
- στην πρώτη προτεραιότητα εντάσσεται η ανάπτυξη δικτύων EQAVET σε εθνικό επίπεδο μέσω διεξαγωγής έρευνας σχετικά με την ποιότητα των εκπαιδευτικών φορέων στη Ρουμανία, προκειμένου να ελεγχθεί η ικανοποίηση των απαιτήσεων του EQAVET και να γίνουν διορθωτικές παρεμβάσεις
- στη δεύτερη προτεραιότητα εντάσσονται μια σειρά από εκπαιδευτικές επισκέψεις σε ένα δίκτυο που αποτελείται από τέσσερα σημεία εθνικής αναφορά στη Ρουμανία, Ιταλία, Φινλανδία και Ελλάδα. Κάθε εθνικό σημείο αναφοράς θα οργανώσει μια επίσκεψη στους συναδέλφους από τις άλλες τρεις χώρες σε θέματα ειδικού ενδιαφέροντος, όπως η διασφάλιση της ποιότητας της μάθησης στο χώρο εργασίας, αξιολόγηση από ομότιμους παρόχους ΕΕΚ, συλλογή και χρήση πληροφοριών σχετικά με τους αποφοίτους ΕΕΚ, μέτρηση ικανοποίησης και αποτελεσματικότητας της ΕΕΚ μέσω της παρακολούθησης των αποφοίτων για τη βελτίωση της παροχής ΕΕΚ και των αντίστοιχων προσόντων (feedback).
- στην τρίτη προτεραιότητα θα αναπτύξει και θα δημοσιεύσει μία συλλογή παραδειγμάτων καλής πρακτικής για την προώθηση των θετικών αποτελεσμάτων της ΕΕΚ(σε επίπεδο συστήματος και παρόχων ΕΕΚ) καθώς και καλές πρακτικές σε θέματα διασφάλισης ποιότητας
Οι ειδικοί στόχοι του έργου είναι:
- Περαιτέρω ανάπτυξη του πλαισίου EQAVET σε επίπεδο συστήματος σε εθνικό επίπεδο
- Ενίσχυση της συνεργασίας με άλλα σημεία αναφοράς των χωρών της ΕΕ
- Υποστήριξη της ανάπτυξης ποιοτικής κουλτούρας σε όλα τα επίπεδα
Τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα / δείκτες αντίστοιχα είναι:
- Συλλογή Καλών Πρακτικών για την Προώθηση του Επαγγελματικού Προγράμματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης - Τόμος ΙΙ
- Οδηγός θεσμικών πρακτικών για τη διασφάλιση της ποιότητας για τους παρόχους επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη Ρουμανία
- Έρευνα σχετικά με την ποιότητα των παρόχων επαγγελματικής κατάρτισης στη Ρουμανία
- Επανεξέταση και βελτίωση του gnac.ro(συμπλήρωση της βάσης δεδομένων σημαντικών ευρωπαϊκών, εθνικών, πολιτικών, εγγράφων, πρωτοβουλιών και βέλτιστων πρακτικών)
- 2 εθνικές συνεδριάσεις ενημέρωσης
- 10 διαφημιστικά υλικά και 1 video spot
- Με βάση τις αναφερόμενες προτεραιότητες, σχεδιάστηκαν στη δεύτερη προτεραιότητα επισκέψεις μελέτης για να δοθεί η ευκαιρία σε εμπειρογνώμονες της ΕΕΚ να έρθουν σε επαφή με την εμπειρία και τις ιδέες της ανάπτυξης άλλων εθνικών σημείων αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στο πλαίσιο της αμοιβαίας μάθησης. Η δραστηριότητα αυτή σχεδιάστηκε σε συνδυασμό με τα εθνικά σημεία αναφοράς στην Ιταλία, την Ελλάδα και τη Φινλανδία. Συμφωνήθηκε ότι κάθε εθνικό σημείο αναφοράς στη Ρουμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Φινλανδία θα οργανώσει μια επίσκεψη μελέτης για τις άλλες τρεις. Κάθε μία από τις τέσσερις επισκέψεις μελέτης θα επικεντρωθεί σε ένα θέμα κοινού ενδιαφέροντος:
- Ρουμανία - Ανάπτυξη του μηχανισμού διασφάλισης της ποιότητας για την μάθηση στην εργασία
- Ιταλία - Αξιολόγηση ΕΕΚ
- Ελλάδα - Συλλογή και χρήση πληροφοριών σχετικά με την ικανοποίηση των αποφοίτων ΕΕΚ από την αναθεώρηση των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και του σχεδίου δράσης στην εκπαιδευτική δομή
- Φινλανδία - Χρήση πληροφοριών αποφοίτων ΕΕΚ στην ανάπτυξη προσόντων και ΕΕΚ (feed-back).
Περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στην ακόλουθη σύνδεση (EQAVET-NRP-RO 2017-2019)
- Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης μελέτης στη Ρουμανία επελέγη ως χώρος υποδοχής των εμπειρογνωμόνων το Braşov από τις 24 έως τις 25 Οκτωβρίου 2017, και ειδικότερα το German Proffesional School Kronstdat.
Κατά την πρώτη ημέρα της επίσκεψης μελέτης έγινε παρουσίαση του προγράμματος EQAVET-NRP-RO/2017-2019 από εκπροσώπους του Εθνικού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Τεχνικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας της Ρουμανίας, καθώς και παρουσιάσεις όλων των εμπειρογνωμόνων-εκπροσώπων της Φινλανδίας, της Ελλάδας, της Ολλανδίας και της Ιταλίας στη διασφάλιση ποιότητας της μάθησης στο χώρο εργασίας. Η υπογράφουσα ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων παρουσίασε την πρόσφατη μεταρρύθμιση του ΥΠΠΕΘ στην ένταξη του θεσμού της μαθητείας σε Μεταλυκειακό επίπεδο, τη θεσμοθέτηση πλαισίων ποιότητας για τα προγράμματα της ΕΕΚ καθώς και της μαθητείας. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, η οποία και επισυνάπτεται δόθηκε έμφαση την αξιολόγηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων της μαθητείας τόσο στην εκπαιδευτική δομή όσο και στο χώρο εργασίας.
Με βάση τις παρουσιάσεις των λοιπών εκπροσώπων αξίζει να αναφερθεί α) η μεταρρύθμιση από 1/1/2018 του φινλανδικού μοντέλου της ΕΕΚ με προσέγγιση βάση της ζήτησης, σε εξατομικευμένο πλάνο απόκτησης δεξιοτήτων, β) η θεσμοθέτηση του SBB ενός ενδιάμεσου οργανισμού -ως μοντέλου διακυβέρνησης- για τη βελτίωση της συνεργασίας ανάμεσα στα σχολεία ΕΕΚ και τους φορείς της αγοράς εργασίας στο σύστημα της Ολλανδίας και γ) τη διαφοροποίηση των μορφών μαθητείας στην Ιταλία καθώς και την αποκέντρωση των δράσεων κατάρτισης στο επίπεδο των 21 περιφερειών. Όλες οι παρουσιάσεις έχουν αναρτηθεί στον ανωτέρω σύνδεσμο.
Στη συνέχεια της πρώτης ημέρας παρουσιάστηκε η λειτουργία του Γερμανικού Επαγγελματικού σχολείου (German Proffesional School Kronstdat/http://www.sgk.ro/ro/) με ειδική αναφορά στη συνεργασία με τις μεγάλες βιομηχανίες της περιοχής καθώς και την ενσωμάτωση της φιλοσοφίας Κaizen. Στο τέλος της πρώτης ημέρας έγινε επίδειξη του εργαστηρικαού εξοπλισμού του σχολείου, που προέρχεται από δωρεές των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων.
Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Κέντρο Κατάρτισης της εταιρείας Schaeffler, ενώ επιστρέφοντας στην εκπαιδευτική δομή έγινε διεξοδική συζήτηση με εκπαιδευτές στο χώρο εργασίας συνεργαζόμενων εταιρειών-βιομηχανιών της περιοχής, εκπαιδευτικούς της δημόσιας εκπαίδευσης που διδάσκουν στο German Proffesional School Kronstdat καθώς και μαθητές που παρακολουθούν το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας.
Ολοκληρώνοντας την έκθεση πεπραγμένων η κ. Καφετζοπούλου συνοψίζει περιληπτικά τη λειτουργία της σχολικής μονάδας που επισκεφθήκαμε και η οποία παρουσιάζεται ως καλή πρακτική από τη ρουμανική πλευρά, τόσο για τη συνεργασία-σύνδεση εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας όσο και για τη διασφάλιση της ποιότητας της μάθησης στο χώρο εργασίας.
Η φοίτηση στο πρόγραμμα (μοναδικό στη Ρουμανία ως εκπαιδευτική προσέγγιση), το οποίο παρουσιάζεται ως πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας (WBL) και όχι ως πρόγραμμα μαθητείας (apprenticeship), διαρκεί τρία χρόνια και στο τέλος λαμβάνουν δίπλωμα που αναγνωρίζεται σε εθνικό επίπεδο. Στην α΄ τάξη τα ποσοστά μάθησης στο σχολείο και στο χώρο εργασίας είναι 80% και 20% αντίστοιχα, ενώ στη β΄ τάξη είναι 40% και 60% και στη γ΄ τάξη 25% και 75%. Για την παρακολούθηση του προγράμματος οι μαθητές έχουν ολοκληρώσει οκτώ έτη υποχρεωτικής εκπαίδευσης, οι ειδικότητες που παρέχονται είναι κυρίως τεχνικές και μετά την ολοκλήρωσή του οι απόφοιτοι μπορούν να παρακολουθήσουν εσπερινό σχολείο για τρία χρόνια για να λάβουν αναβαθμισμένο δίπλωμα.
Με βάση τις ανάγκες των επιχειρήσεων της ευρύτερης περιοχής του Braşov (κυρίως παραγωγής βιομηχανικών προϊόντων), οι οποίες υποβάλλονται στο σχολείο με αριθμό μαθητών ανά ειδικότητα και πρόταση για το χώρο υλοποίησης των practical skills, προκηρύσσονται κάθε χρόνο οι θέσεις των μαθητών. Ως διαδικασία επιλογής των μαθητών στο πρόγραμμα υπάρχουν γραπτές εξετάσεις και συνέντευξη με τρεις πιθανούς εργοδότες, οι οποίοι και αποφασίζουν στο τέλος την ένταξη ή όχι στο πρόγραμμα. Το Υπουργείο Παιδείας έχει την ευθύνη του ορισμού του διδακτικού έτους, της ανάπτυξης της μεθοδολογίας, της σύνταξης των προσόντων ανά ειδικότητα και του σχεδιασμού των προγραμμάτων σπουδών. Το σχολείο συμμετέχει στη διαδικασία επιλογής των μαθητών, ανιχνεύει τις τοπικές ανάγκες σε συνεργασία με τους εργοδότες, υλοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο σχολείο και εποπτεύει τη μάθηση στο χώρο εργασίας.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2012 και μέχρι στιγμής το 97% των αποφοίτων προσλαμβάνονται στις συνέχεια από τους εργοδότες. Σημειώνεται ότι οι μεγάλες βιομηχανίες (όπως η Schaeffler) έχουν υποδομή Κέντρων Κατάρτισης εντός της βιομηχανίας (όχι εντός της παραγωγής) με ειδικούς εκπαιδευτές, εργαστηριακούς χώρους και αίθουσες διδασκαλίας για να υλοποιήσουν το πρόγραμμα μάθησης στο χώρο εργασίας. Όσες επιχειρήσεις δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα- μέχρι στιγμής 18 επιχειρήσεις- εξοπλίζουν τους εργαστηριακούς χώρους του σχολείου (τους οποίους και συντηρούν) και το αντίστοιχο πρόγραμμα υλοποιείται στο σχολείο. Οι εργοδότες υποστηρίζουν οικονομικά τη μετακίνηση των μαθητών, τη σίτιση και τη διαμονή των μαθητών (εφόσον προέρχονται από περιοχές εκτός Braşov) και έχουν θεσπίσει υποτροφίες για τους καλύτερους μαθητές. Για την επιλογή των εκπαιδευτών των εργοδοτών την ευθύνη έχει αποκλειστικά ο εργοδότης και συνήθως προκηρύσσονται οι θέσεις με απαιτούμενα προσόντα σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με μεταπτυχιακά, τρία χρόνια εμπειρία, ικανότητες επικοινωνίας και την υποχρέωση να τους επιμορφώσουν στις μητρικές βιομηχανίες κυρίως στη Γερμανία.
Για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων στο χώρο εργασίας υπάρχουν συνεχείς αξιολογήσεις των μαθητών, ενώ για την ανάπτυξη των management skills οι μεγάλες βιομηχανίες ακολουθούν τη μεθοδολογία του Kaizen Institut. Επισημαίνεται ότι τα κριτήρια ικανοποίησης Kaizen εμπλουτίζουν το τοπικά αναπτυσσόμενο πρόγραμμα και διαπερνούν τις αρχές διδασκαλίας, τις αρχές οργάνωσης εργασιακού χώρου, τις οριζόντιες δεξιότητες «ζωής» κλπ. Τα κριτήρια διασφάλισης ποιότητας τόσο στη σχολική μονάδα όσο και στο χώρο εργασίας είναι πολλαπλά και αφορούν τόσο την εκπαιδευτική δομή όσο και τα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητών καθώς και το επίπεδο των εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών.
Συμπερασματικά η κ. Καφετζοπούλου επισημαίνει ότι κατά την επίσκεψη μελέτης παρουσιάστηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των εκπροσώπων των πέντε χωρών για τη διασφάλιση ποιότητας στο χώρο εργασίας και οι σχετικές απόψεις κρίνονται ιδιαίτερα χρήσιμες προς αξιοποίηση στο νέο θεσμό της μαθητείας των αποφοίτων των ΕΠΑ.Λ.
